Sozio 2 - 2021

Eenzaamheid wordt gedefinieerd als het subjectief ervaren van een ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) sociale relaties (De Jong-Gierveld, 1984). Gemiddeld geeft een derde van de Nederlandse bevolking aan (meestal matig) eenzaam te zijn. Met name in de leeftijdscategorie 75 jaar en ouder loopt het eenzaamheidspercentage op. Bij eenzaamheid kan een onderscheid gemaakt worden tussen existentiële eenzaamheid (geen verbinding met de omgeving) en sociale eenzaamheid (gebrek aan betekenisvolle contacten, er niet meer bijhoren). Eenzaamheid beinvloedt welzijn en gezondheid negatief en leidt tot eerder overlijden (Campen e.a., 2018). Hoewel een aantal interventies om eenzaamheid te verminderen, bijvoorbeeld het regelen van ontmoetingen, er wel toe kunnen leiden dat ouderen zich meer gesteund voelen, is het effect op eenzaamheid vaak weinig aantoonbaar (Van der Zwet e.a., 2020). Daarom hebben we een andere invalshoek gezocht. Eerder merkten we al bij de inzet van sociale robots, dat ouderen aangaven zich verbonden te voelen met hun robot. Een sociale robot kan bepaalde niet-fysieke taken uitvoeren. Die kan favoriete muziek afspelen of je herinneren aan medicatie of aan koffiedrinken. Wanneer een chatbot hen dit gevoel kan geven, neemt mogelijk hun welbevinden toe.