Zwarte Piet, racisme, emoties

Omschrijving

De controverse rondom Zwarte Piet bestaat al lang maar zo emotioneel als nu was het nog nooit. Ook eerder werd er kritiek geuit, en ook eerder was deze zeer zichtbaar. Nooit eerder echter was de reactie op kritiek zo woedend en ronduit racistisch. De vragen die daarom in dit artikel centraal staan zijn: waarom is de controverse juist nu zo emotioneel geladen en waarom hangt het juist nu zo sterk met ras en racisme samen? Ik zal betogen dat emoties een belangrijk ingrediënt zijn in processen van groepsvorming: een gevoel van 'wij' in relatie tot 'zij' is fundamenteel voor het functioneren van sociale grenzen. Dit gevoel, zo zal ik verder betogen, is juist nu zo sterk omdat het samenvalt met een meer algemene vrees in Nederland voor een verondersteld verlies van het eigene. De kern van het Nederlandse zelf, zo wordt gevreesd, zou bedreigd worden zowel van binnenuit als van buitenaf.