De waarde van een discours van zorgethiek binnen de Nationale Politie

Omschrijving

In beleid worden doelen, procedures en richtlijnen beschreven die gedrag kunnen bevorderen of juist bemoeilijken. Voor beleidsmakers is het daarom belangrijk veel contact te hebben met de ontvangers van dat beleid: hoe werkt dit in de praktijk uit, welke aannames lagen eraan ten grondslag en kloppen die wel? Een analyse van het Integriteitsbeleid bij de Nationale Politie geeft inzicht in de vooronderstellingen en waarden die impliciet op de achtergrond meegespeeld hebben tijdens het maken van dat beleidsdocument. En welke gevolgen dit heeft voor de implementatie van dat beleid. 
Integer is één van de kernwaarden van de Nationale Politie, naast betrouwbaar, moedig en verbindend (Beroepscode politie, n.d.)1 Het integriteitsbeleid2 van de Nationale Politie beschrijft op welke manier integer handelen vorm krijgt en welke actoren hierbij betrokken zijn. Het discours van het integriteitsbeleid wordt gekenmerkt door termen als onafhankelijkheid, rationaliteit en rechtvaardigheid. Waar onvoldoende aandacht voor lijkt te zijn, is integriteit, relationaliteit en complexiteit van de dagelijkse praktijk van het politiewerk. 
Wanneer het gaat om integriteit, dus het goede doen ook wanneer niemand kijkt, is er aandacht nodig voor de intrinsieke betrouwbaarheid van de medewerker. Beleid op dit punt zou het gesprek over morele dilemma’s moeten aanmoedigen en groei van deze karaktereigenschap moeten stimuleren. Hoewel er in het integriteitsbeleid wel wordt gesproken over ‘het ontwikkelen van het morele denkproces’ (IB, p7) en er ruime aandacht is voor de groei van de morele professionaliteit binnen de organisatie (Kamerbrief 15 januari 2019, 2019), is het de vraag in hoeverre dit in de praktijk vorm kan krijgen wanneer er in beleid hierover een eenzijdig discours gevolgd wordt. 

Dit artikel beantwoordt de vraag: in hoeverre kan zorgethiek behulpzaam zijn in het vormgeven van integriteitsbeleid binnen de Nationale Politie? Allereerst wordt beschreven welke leidende waarden er momenteel ten grondslag liggen aan het integriteitsbeleid, namelijk waarden die passen bij een rechtvaardigheidsethiek en waarden vanuit de deugdethiek.
Vervolgens wordt inzicht gegeven in de theorie van zorgethiek en welke concepten hieruit behulpzaam zouden kunnen zijn in het integriteitsbeleid. 
Tenslotte wordt stilgestaan bij de waarde van de praktijk tijdens het implementeren van het aintegriteitsbeleid.