Merkstenen richting je binnenkant. Bespreking van De bestuurder & de filosoof •

Omschrijving

De bestuurder & de filosoof is een essay van organisatiefilosoof Mieke Moor (2021) waarin de praktijken van bestuurders worden verbonden met de binnenkant, met het denken van diezelfde bestuurders. In de titel van het boek wordt bewust het en-teken gebruikt. Dat teken posteert zich in het gebied tussen de bestuurder en de filosoof. Moor ziet het teken als een drager van de spanning tussen schijnbare tegenovergestelde manieren van doen of zijn. In de flaptekst staat dat De bestuurder & de filosoof een uitnodiging is aan bestuurders en managers en aan ieder ander met een gezaghebbende positie om te midden van alle druk(te) en daadkracht ruimte te maken voor stilte, ademruimte en speelsheid van de geest. Precies zó heb ik het boek ervaren. Niet dat ik op dit moment een gezaghebbende positie bekleed, maar van 2017 tot en met 2019 stond ik als bestuurder aan het roer en formeel ben ik nog bestuurder. Het bedrijf is na een faillissement doorgestart, maar de curatoren zijn nog niet klaar. Ook als collega organisatiefilosoof beschouw ik Moor’s boek als een uitnodiging om haar als vakgenoot op mijn eigen manier te volgen en zo verder te komen dan het uitleggen van het denken van grote filosofen, het toepassen van een deugdenethiek of het voeren van een socratisch gesprek. In dit artikel bespreek ik eerst het boek en verhoud ik me vervolgens eerst als bestuurder en dan als collega organisatiefilosoof tot het boek.

Corpus in twee delen
Het boek – of het corpus zoals Moor het noemt – bestaat uit twee delen. Het gebruik van het begrip corpus vind ik mooi, omdat het boek zowel een corpus is, in de zin van een verzameling teksten én omdat het gaat over wat er zich in het corpus van de bestuurder en ook de filosoof afspeelt, wat voelen zij en denken zij, en wat betekent dat voor het handelen, als bestuurder en ook als filosoof. In het eerste deel gaat het om het opzoeken van de ruimte tussen het meer op de buitenwereld gerichte handelen van de bestuurder & diens binnenwereld. In het tweede deel gaat het vervolgens over houdingsaspecten om in die tussenruimte te kunnen verkeren & over hoe je zo’n houding kunt ontwikkelen en verduurzamen.