Mijn ontmoeting met waardenwerk

Omschrijving

Als ik nadenk over wat de betekenis van het gedachtengoed van waardenwerk voor mij is, kom ik niet alleen bij dit gedachtengoed uit, maar ook bij mijzelf en mijn persoonlijke en professionele achtergrond. Een achtergrond die enerzijds uniek en subjectief is en anderzijds een afspiegeling van de ontwikkelingen in onze sociale orde van de afgelopen 70 jaar. Het verwoorden en verstaan van de onderlinge verwikkeling van dit persoonlijke, professionele en sociale werd voor mij pas goed mogelijk door mijn ontmoeting met het gedachtengoed van waardenwerk. 

Als jongetje van zes had ik bedacht dat het waait omdat de bomen bewegen. Ik had namelijk vastgesteld, dat als het waait de bomen altijd bewegen. Ik was tevreden met mezelf dat ik zo’n diepgaand inzicht had verworven. Toen ik dit inzicht deelde met mijn sociale omgeving werd er gelachen. Dat was enerzijds een vertederd lachen, denk ik nu, maar anderzijds, zoals ik het toen heb ervaren, een uitlachen. Ik was relatief autonoom aan het nadenken en ik werd er door de sociale orde om uitgelachen. Een vergelijkbare ervaring had ik toen ik als zevenjarige op de vraag van Sinterklaas, wat ik wilde worden, antwoordde: ‘Meester en in mijn vrije tijd kunstschilder’. Ik kan nu nog het gelach van alle ouders en kinderen horen, een gelach dat ik ervoer als uitlachen, maar waarschijnlijk, denk ik nu, ook een vertederd lachen was. Opnieuw dacht ik relatief autonoom en de sociale orde was onverbiddelijk in het onderdrukken ervan via mijn gevoeligheid voor die sociale orde: ik schaamde mij ter plekke diep over deze zeer persoonlijke en van de sociale orde afwijkende ontboezeming. Deze verwikkeling tussen de sociale orde waarin ik geboren ben en mijn relatieve autonomie is een rode draad in mijn leven gebleven (Wijkstra 2022).