Patiëntparticipatie in een academisch ziekenhuis

Omschrijving

In ons huidig tijdsgewricht hechten beleidsmakers, bestuurders en professionals steeds meer belang aan de stem en het perspectief van patiënten. Er is een toenemend besef dat patiënten een eigen perspectief hebben op ziekte en herstel, een perspectief dat zich onderscheidt van verpleegkundigen, artsen en andere zorgprofessionals. Het gaat hier om de geleefde ervaring, en de perceptie op de werkelijkheid vanuit de ziekte-ervaring. Een professional kijkt anders, meer als een buitenstaander naar ziekte en gezondheid en is gericht op het bestrijden en behandelen van de ziekte. Het perspectief van de patiënt verschilt daarmee wezenlijk van dat van de professional. Vanuit het besef van dit verschil erkennen partijen dat de participatie van patiënten nodig is om te begrijpen wat hun zorgen en behoeften zijn, en om de zorg en behandeling daar beter op af te stemmen.

De participatie van patiënten kan in uiteenlopende contexten vorm krijgen. Dit artikel richt zich op de participatie van patiënten in de context van een academisch ziekenhuis. In die context zijn er steeds meer verpleegkundigen en soms ook artsen die het belang stellen van persoonsgerichte zorg, kwaliteit van leven, samen beslissen en continuïteit van zorg als tegenwicht voor de gestandaardiseerde behandelingen die met name medisch georiënteerd zijn en zich meer richten op de ziekte dan op de persoon met een ziekte. Met name verpleegkundigen tonen hier leiderschap, daar waar het gaat om de existentiële kwetsbaarheid van mensen die ernstig ziek zijn en in het willen staan voor de morele waarden van zorgzaamheid en menselijkheid in een context die hoog complex, hoog technologisch, sterk hiërarchisch en streng geprotocolleerd is.