Persoonlijk Leren, want we hebben elkaar nodig, niemand kan alleen!

Omschrijving

Relationeel werken in het onderwijs als thema voor deze uitgave van Waardenwerk is een mooie aanleiding om het onderwijs op het mbo in beeld te brengen. Vóór corona dachten we nog dat de digitalisering de rollen en taken van de docent zou kunnen overnemen. Een pijnlijke les van alle lockdowns was: zonder menselijk contact vindt er geen groei, geen ontwikkeling, plaats. Dus de relatie, het menselijk contact, de echte nabijheid, is absoluut voorwaardelijk voor groei en ontwikkeling. Maar het gedachtegoed van relationeel werken gaat een stap verder: de inrichting en de kleuring van die relatie en daarmee de impact, is meer dan een relatie aangaan. Het is ook een politieke positionering1, een solidariteitsverklaring waar ook het handelen op afgestemd moet worden. Er zit een onvoorwaardelijkheid in, die verplichtend werkt voor de professionals en daarmee vertrouwen en geborgenheid geeft voor de lerenden. Gezien de specifieke diversiteit aan studentenpopulatie op het mbo is juist deze politieke duiding een waardevol aspect van relationeel werken.

In mijn practorale onderzoek komen een aantal thema’s samen die ook een rol spelen bij relationeel werken: betrokkenheid op ontwikkeling van mensen, het belang van waarde-georiënteerde professionaliteit, de noodzaak van zingeving bij alles wat we doen en de waardering voor de rafelrandjes bij het individu. Het relationeel werken is ook in het onderwijs de spil van het proces omdat alleen vanuit die relatie de vraag om zorg gearticuleerd kan worden, en ook die zorg geboden kan worden die voor de student noodzakelijk is om te komen tot eigen keuzes, eigen regie en het sturen van de eigen ontwikkeling. De flexibiliteit in de relatie gaat over het vermogen van de docent te weten wanneer protocol helpend is en wanneer het belemmerend is en daar naar te handelen. Sinds augustus 2022 ben ik werkzaam als practor bij MBO Utrecht. Mijn practoraat heeft als titel: Persoonlijk Leren, de ontwerpprincipes. Op basis van intern onderzoek (gesprekken met onderwijs-verzorgenden) en literatuurstudie (theoretisch kader) ben ik uitgekomen op een werkdefinitie2 van Persoonlijk Leren (PL).