Brooks – in krap twee pagina’s – een analyse van de diepe verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving die mij te denken gaf.1 Centraal in zijn analyse staat de tegenstelling tussen twee ‘grote reservoirs van kennis’ waaruit samenlevingen in zijn ogen kunnen en moeten putten. Het ene reservoir bevat de kennis uit de verhalen die we over onszelf vertellen en de morele wegwijzers die daarin besloten liggen. Het gaat hier volgens Brooks om een vorm van ‘emotional and moral knowledge that should give us a sense of identity to live up to and an appreciation of the values that matter most to us… these are shared stories that should help us discover a shared destiny and our shared affection for one another.’ Het tweede reservoir van kennis waaruit samenlevingen putten duidt hij aan als ‘propositionele kennis’: het soort kennis dat we verwerven via de rede, via logische en empirische bewijsvoering en via kritische analyse. Deze vorm van kennis kan zich volgens Brooks alleen ontplooien in een netwerk van instituties ‘that have set up an interlocking set of procedures to hunt for error, weigh evidence and determine which propositions pass muster.’
Tegen deze achtergrond introduceert hij dan zijn diagnose van de diepe verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving, met name tussen Republikeinen en Democraten. Dat Donald Trump als voorman van de Republikeinen steeds opnieuw weg kan komen met zijn leugens, komt volgens Brooks niet voort uit gebrek aan ‘kennistheoretisch inzicht’ bij zijn aanhang, maar heeft een heel andere reden: ‘…he tells stories about dispossession that feel true to many of them…The collapse of truth, the rise of animosity – these are emotional, not intellectual problems.’ Daarmee komt Brooks bij de kern van zijn analyse. De schuld voor het ontstaan van de diepe tweedelingen ligt z.i. zowel bij conservatieve denkers ‘who try to whitewash history’, als bij progressieven ‘who tell such a negative version of history that it destroys patriotism.’ Maar de kern van het probleem ligt z.i bij het onderwijs: ‘Over the past decades, we cut education in half. We focused on the second reservoir of knowledge.’