Relationeel begrenzen vanuit perspectief van Normatieve professionalisering

Omschrijving

In dit artikel formuleer ik een aantal ethische en morele vragen die het thema ‘relationeel begrenzen’ oproept vanuit normatieve professionalisering. 1 Zonder te beogen volledig te zijn, laat ik mijn gedachten over dit thema gaan, mede als voorzet voor enkele artikelen hierna.

Om te beginnen bij mijzelf, als mens en normatieve professional: relationeel begrenzen vind ik een spannend thema. Spannend, omdat ik juist geneigd ben tot harmonie, tot ‘het goed houden met elkaar’ in de relatie, conflicten probeer ik te voorkomen en als ze er zijn, ruim ik ze het liefst zo snel mogelijk uit de weg. ‘Grenzen’ en ‘begrenzen’ raakt voor mij aan de grens van harmonie; wat gebeurt er met begrenzen? Als ik een grens stel, houd ik dan juist de harmonie met mezelf, doe ik recht aan wat voor mij geldt, maar is er het risico op verbreken van de harmonie, op een conflict met de ander? Zo ja, durf ik dan de grens te stellen? Wat laat ik het zwaarst wegen? En omgekeerd: als iemand mij een grens stelt, verdraag ik dat, of ervaar ik dat als kritiek of een conflict? Disharmonie vind ik moeilijk te verdragen. Dat is mijn ‘ingesleten’ patroon. Inmiddels weet ik natuurlijk wel beter. En weet ik ook dat ik kan kiezen het anders te doen dan mijn ingesleten patroon me ingeeft. Maar ratio en emotie gaan niet altijd hand in hand, beter leren verdragen van en omgaan met disharmonie zal een proces blijven van levenslang leren. Normatieve professionalisering is hierin een belangrijke leerschool voor mij. Normatieve professionalisering heeft mij leren inzien en laten ervaren dat het niet alleen gaat om wat ik persoonlijk misschien lastig vind, maar dat het professionele betekenis heeft wat ik wel of niet doe, vind, kan. Het klinkt zo simpel en logisch als ik dit opschrijf, maar, in ieder geval voor mij, heeft dit inzicht veel betekenis. Ik ben normatieve professional met de persoon die ik ben. Mijn normen en waarden, kwaliteiten, vaardigheden als persoon vormen mede wie ik ben als normatieve professional. Als ik iets uit de weg ga, heeft dat betekenis voor de mensen voor en met wie ik werk. Als ik opkom voor iets wat op het spel staat, vraagt dat persoonlijk moed, maar heeft dat professioneel doorwerking. Vanuit normatieve professionalisering heb ik theoretische bronnen gekregen, die mij hebben geholpen in deze ontwikkeling.2 Ze helpen mij het conflict te waarderen: als ik/we conflicten kunnen en durven aangaan, kunnen dat juist waardevolle leerervaringen zijn.